مناطق نمونه گردشگری:
گردشگری، تفریح و گذران اوقات فراغت از جمله نیاز های زندگی بشری است و این مهم موضوعی است که کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به آن پرداخته اند و دربرنامه ریزی های توسعه این کشورها قرار دارد. موضوع مناطق نمونه گردشگری به منظور ایجاد پهنه هایی برای ارایه خدمات متمرکز و ایجاد تأسیسات گردشگری و هدایت سرمایه گذارها به این مناطق با هدف تأمین زیرساخت های لازم پیش بینی شده است. در کشور ما قبل از انقلاب این موضوع مورد توجه بوده است اما نوع برنامه ریزی و کمیت آن کفایت لازم را در بر نداشته است. بعد از انقلاب نیز به دلیل شرایط دوران دفاع مقدس شرایط و توان اجرایی و برنامه ریزی کشور مجال ورود به این مهم را ایجاد نمی کرد و پس از پایان جنگ تحمیلی نیز در برنامه های اول و دوم توسعه به دلیل شرایط بعد از جنگ به طور طبیعی بازسازی ها و پرداختن به برخی موضوعات زیربنایی از اولویت برخوردار بودند. از زمان برنامه سوم توسعه به دلیل فراهم شدن شرایط لازم و ایجاد برخی از زیر ساخت های مورد نیاز موضوع گردشگری در برنامه های توسعه قرار گرفت و در برنامه چهارم نیز به طور ویژه در برنامه های اولویت دار دولت گنجانده شد بر این اساس به منظور تسریع بخشیدن و جبران کاهش های این حوزه با مطالعه شرایط فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور و سایر کشورهای موفق در زمینه توریسم موضوع مناطق نمونه گردشگری در برنامه ها قرار گرفت.
بدین ترتیب که در نقاط مختلف کشور مناطقی که دارای برخی شاخصه های مناسب به لحاظ جاذبه ای و زیر ساختی و... می باشند به عنوان منطقه نمونه تعیین گردند که به منظور تسریع بیشتر در شکل گیری تأسیسات گردشگری دولت برنامه ریزی ایجاد زیر ساخت ها را برای همان منطقه برنامه ریزی نماید و هدایت سرمایه گذاری های بخش خصوصی نیز به این مناطق انجام گیرد در حقیقت ایجاد مناطق نمونه گردشگری موجب می گردد:
1- برنامه ریزی دستگاه های اجرایی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به منظور ایجاد زیر ساخت ها به صورت منسجم و با اهداف توسعه پایدار بر این مناطق انجام پذیرد.
2- هدایت سرمایه گذاری بخش خصوصی (داخلی و خارجی) در داخل این مناطق انجام می پذیرد و از پراکنده کاری در موضوع سرمایه گذاری جلوگیری به عمل آید.
3- شکل گیری مناطق نمونه گردشگری با توجه به سطوح آن در سطح محلی، استانی، ملی و بین المللی موجب ارتقاء کیفیت و استانداردهای تأسیسات خدماتی و گردشگری می گردد.
4- ایجاد مناطق نمونه گردشگری موجب جذب بیشتر گردشگر خارجی گردیده و همچنین زمینه ساز توسعه در سایر بخش ها نیز می گردد که در نهایت رشد اقتصادی و افزایش اشتغال را در بر خواهد داشت.
مناطق مذکور از سال 1384 در برنامه های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار گرفته است و بر آن اساس در نقاط مختلف کشور در جوار و یا حریم جاذبه های مختلف تعیین و جانمایی گردید. این مناطق در سراسر کشور به تصویب هیأت محترم دولت رسیده است. در خراسان رضوی 33 منطقه نمونه گردشگری مصوب شده اند که از این تعداد 2 مورد توسط بخش خصوصی و بقیه موارد بنابر پیشنهادات استانی به عنوان منطقه نمونه گردشگری مصوب شده اند.
ملاک های اساسی شیونامه شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران پيرامون سامان دهي
و تعیین تکلیف مناطق نمونه گردشگری مورخ 1394/6/30
